Przedawnienia roszczeń w sprawach frankowych budzą wiele kontrowersji. Chociaż TSUE i Sąd Najwyższy wydały już kilka orzeczeń w tym zakresie, wyjaśniając wiele kwestii spornych, nadal dużą wątpliwość budzi interpretacja przepisów. Nie ułatwia ich fakt, że każda umowa kredytowa powinna i jest rozpatrywana indywidualnie, każdy pozew powinien być skonstruowany w oparciu o zapisy z umowy, co przekłada się na różnice w rozstrzyganiu sporów między frankowiczami a bankami. Poznaj najważniejsze przepisy, dotyczące przedawnień roszczeń w sprawach frankowych.
Zarzut nieuczciwego charakteru umowy kredytowej nie podlega terminowi przedawnienia
Najważniejszą dla frankowiczów informację znajdziemy w wyroku TSUE z dnia 10 czerwca 2021 roku. TSUE orzekł, że zarzut nieuczciwego charakteru umowy między bankiem a kredytobiorcą nie podlega terminowi przedawnienia. Nie można bowiem uniemożliwiać konsumentowi obrony przed nieuczciwymi praktykami instytucji finansowych – szczególnie, gdy zarzuty kredytobiorców opierają się o istnienie w umowach kredytowych klauzul abuzywnych, które sprawiają, że umowa została zawarta w sposób nieważny. Osoby, które podpisały umowę o kredyt indeksowany bądź denominowany do CHF mogą więc w każdym momencie złożyć pozew do sądu o unieważnienie kredytu – roszczenie o stwierdzenie nieważności umowy kredytu CHF nie podlega przedawnieniu.
Przedawnienie roszczeń w sprawach frankowych – roszczenia kredytobiorców względem kredytodawców
Terminowi przedawnienia podlegają natomiast roszczenia w kwestii rozliczeń płatności. W przypadku unieważnienia kredytu, obie strony muszą się rozliczyć ze środków finansowych, jakie w ramach nieważnej umowy zostały przekazane drugiej stronie. Frankowicze wysuwają więc roszczenia względem banków o środki, które zostały przelane na rachunek bankowy w ramach spłacania zawyżonych rat kredytowych. Roszczenie to przedawnia się po:
- 6 latach – jeśli płatności zostały dokonane po 9 lipca 2018 roku
- 10 latach – w przypadku płatności dokonanych do 8 lipca 2018
Rozbieżności te wynikają ze zmiany przepisów prawnych, które weszły w życiu 9 lipca 2018 roku. Istnieją jednak różnice względem ustalenia momentu, od którego liczy się termin przedawnienia roszczenia. Banki dążą do tego, by termin ten zaczął być liczony w momencie podpisania umowy kredytowej, wielu prawników przekonuje jednak o słuszności liczenia tego terminu od momentu złożenia pozwu o unieważnienie, a nawet od wydania prawomocnego wyroku w tej sprawie.
Roszczenia banków wobec frankowiczów – kiedy się przedawniają?
Po prawomocnym wyroku o unieważnieniu kredytu frankowego banki rozpoczynają działania, których celem jest odzyskanie pożyczonego klientowi kapitału. Uchwała Sądu Najwyższego z 13 maja 2022 roku działa na korzyść konsumentów. SN orzekł, że 3-letni okres przedawnienia roszczenia kończy się wraz z końcem roku kalendarzowego. Ponownie jednak występują wątpliwości co tego, od kiedy 3-letni okres przedawnienia roszczeń banków wobec kredytobiorców należy liczyć.
Osoby, które planują złożyć pozew o unieważnienie kredytu CHF, o pomoc powinny poprosić doświadczonych w sprawach frankowych radców prawnych. Tylko dzięki pogłębionej analizie umowy kredytowej klienta i doskonałej znajomości wszystkich przepisów i orzeczeń, istnieje możliwość uzyskania korzystnego dla kredytobiorcy wyroku sądu.
Fot. Shutterstock.